WYWIAD: Biofeedback
Biofeedback, a fale mózgowe
Zapraszamy na rozmowę z Agnieszką Uberoi– psycholożką, certyfikowaną terapeutką Biofeedback, doświadczoną pedagożką i menagerką HKF Centrum Wspierania Rozwoju Dziecka.
HKF EDU: Biofeedback – co to jest i na czym polega?
Agnieszka Uberoi: Biofeedback to metoda terapeutyczna, polegająca na dostarczaniu trenującemu informacji o jego własnych procesach fizjologicznych, takich jak praca serca, mięśni czy aktywność fal mózgowych. Wykorzystywany w terapii sprzęt mierzy te procesy i przedstawia je na ekranie za pomocą obrazów i wykresów. Aby uczynić tę metodę atrakcyjną dla dzieci, wyniki są prezentowane za pomocą gier lub filmów, które w przystępny sposób ilustrują aktualną aktywność fal mózgowych.
HKF EDU: Jak ta metoda wygląda w praktyce?
A.U: W uproszczeniu, jeśli trenujemy koncentrację uwagi i dziecko patrzy na ekran, osiągając odpowiedni poziom skupienia, gra pokazuje pozytywną informację, np. rzutka trafia w tarczę. Kiedy poziom koncentracji spada, cel nie zostaje trafiony. Informacja zwrotna jest prosta i podana w przyjazny sposób. Trenujący metodą prób i błędów odkrywa, który stan umysłu prowadzi do sukcesu w grze. Szczególnie na pierwszych sesjach widać fascynację dzieci i dorosłych, gdy odkrywają, że mogą wpływać na grę samym umysłem.
Diagnoza, a Biofeedback
HKF EDU: Co jest pierwszym krokiem? Czy ważna jest diagnoza przed rozpoczęciem treningów Biofeedback?
A.U: Początkowym krokiem jest diagnoza, dlatego już na pierwsze spotkanie warto przynieść wyniki EEG głowy. Dobrze tu zwrócić uwagę na różnice w terminologii. Badanie EEG głowy nie jest tym samym, co terapia EEG BIofeedback. Podczas badania wykonywanego przez technika EEG lub neurologa, wykrywane są przeciwskazania do rozpoczęcia “treningu mózgu”, np. epilepsja.
Z kolei diagnoza Biofeedback polega na pomiarze aktywności fal mózgowych w dziewięciu punktach na głowie. Na tej podstawie analizujemy profil pacjenta i dostosowujemy odpowiedni trening. Dzięki temu, że badamy więcej niż jeden punkt, mamy szerszy obraz i lepsze rozpoznanie, gdzie może być problem. Istnieje także możliwość dostarczenia zaświadczenia od lekarza pierwszego kontaktu, który zna pacjenta, potwierdzającego brak przeciwskazań do terapii.
HKF EDU: Przy jakich trudność najczęściej zalecany jest Biofeedback?
A.U: Przede wszystkim w przypadku problemów z pamiecią lub koncentracją uwagi – to obszary, w których przeprowadzono najwięcej badań naukowych. Kolejnym wskazaniem jest praca ze stresem i ecmojami, czyli nauka osiągania relaksacji i wyciszania. Często treningi są łączone, co oznacza, że na jednej sesji trenujemy redukcję stresu i usprawniamy zdolności poznawcze, czyli koncentrację uwagi i pamięć.
Gry, filmy i siła umysłu w terapii Biofeedback
HKF EDU: Jak technicznie wygląda sesja terapii Biofeddback?
A.U: Po przeprowadzeniu diagnozy Biofeedback, gdy już wiemy, w których miejscach na głowie podłączyć elektrody, przystępujemy do sesji, która trwa około 45 minut. Elektrody mogą być podłączane na dwa sposoby: za pomocą specjalnego czepka lub bezpośrednio na skórę głowy, przy użyciu pasty klejąco-przewodzącej. Z powodu występujących u dzieci różnych trudności sensorycznych, powodujących niechęć do ciasnego czepka, zawsze pytamy, którą opcję zastosujemy, dla zapewnienia jak największego komfortu w trakcie treningu. Gdy wszystko jest gotowe, przechodzimy do gier. Plan treningowy jest indywidualnie dostosowany, ale zazwyczaj zaczynamy od prostych gier, takich jak np. rzutki. Dziecko stara się odkryć, jaki stan umysłu pozwala trafić rzutką do celu.
Czy oprócz gier wykorzystuje się inne materiały?
A.U: Aby uatrakcyjnić trening dziecko może wybrać ulubiony film, najczęściej z bazy filmów edukacyjnych. Młodzież i dorośli, mogą wybierać filmy wspierające naukę języków obcych, łącząc trening uwagi z nauką. Aby prawidłowo oglądać film, musimy się skupić – jeśli osiągniemy odpowiedni poziom aktywności fal mózgowych związanych z koncentracją, ekran się rozszerza. Gdy tracimy koncentrację, ekran się zwęża, co utrudnia oglądanie, motywując do utrzymania skupienia. Są też treningi, które uczą odporności na stres, gdzie główną informacją zwrotną jest pomiar fali napięciowej, wskazującej poziom stresu. Jeśli stres rośnie, na ekranie pojawiają się ciemne plamy, co stanowi sygnał do pracy nad wyciszeniem emocji.
Biofeedback – terapia dla każdego
Czy terapia Biofeedback jest zalecana tylko dla dzieci?
A.U: Zdecydowanie nie. Dorośli i osoby starsze również mogą korzystać z treningów Biofeedback, zwłaszcza w przypadku problemów takich jak zaburzenia koncentracji, pamięci czy trudności z kontrolą emocji. Tak samo jak u dzieci, można trenować odpowiednie fale mózgowe odpowiedzialne za regulację emocji, które są włączane do treningu.
Jakie efekty przynosi terapia Biofeedback?
A.U: Przede wszystkim poprawia koncentrację uwagi i pamięci, oraz umiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresujących. Tego typu treningi są przydatne, ponieważ obniżenie poziomu stresu pozytywnie wpływa na zdolności poznawcze. Dodatkowo Biofeedback może pośrednio poprawiać, jakość snu, regulując rytm dobowy. Czasami jednym z pierwszych odczuwalnych efektów jest właśnie lepszy sen. Terapia wzmacnia również odporność psychiczną – dzieci i dorośli zauważają, że mniej się denerwują w sytuacjach, które wcześniej wywoływały u nich złość. Dzięki treningom potrafią zatrzymać i opanować tę reakcję emocjonalną, zamiast natychmiast jej ulegać.
Terapia Biofeedback jest dostępna w HKF Centrum. Treningi prowadzone są w naszych gabinetach, jednak istnieje także możliwość dojazdu terapeuty ze sprzętem do domu, placówki lub innego miejsca na terenie Wrocławia.
Zachęcamy do śledzenia naszych mediów społecznościowych, aby być na bieżąco. Już wkrótce odbędzie się webinar dla rodziców „Wspieraj koncentrację u dziecka – odkryj moc Biofeedbacku”. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą!
